LnRiLXJhdGluZ3twb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTt3aGl0ZS1zcGFjZTpub3dyYXA7Y29sb3I6I2MxYzFjMTtmb250LXNpemU6MS4zZW07bGluZS1oZWlnaHQ6MS4zfS50Yi1yYXRpbmdfX2NvbnRhaW5lcntwb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9ja30udGItcmF0aW5nX19zdGFye2Rpc3BsYXk6aW5saW5lLWJsb2NrO3Bvc2l0aW9uOnJlbGF0aXZlfS50Yi1yYXRpbmdfX3N0YXI6OmJlZm9yZXtjb250ZW50OmF0dHIoZGF0YS1zdGFyKTtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9jaztjbGVhcjpib3RofS50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZ3twb3NpdGlvbjphYnNvbHV0ZTtsZWZ0OjA7ZGlzcGxheTppbmxpbmUtYmxvY2s7b3ZlcmZsb3c6aGlkZGVuO3doaXRlLXNwYWNlOm5vd3JhcH0udGItcmF0aW5nX19yYXRpbmc6OmFmdGVye2NvbnRlbnQ6YXR0cihkYXRhLXN0YXIpfWh0bWxbZGlyPSJydGwiXSAudGItcmF0aW5nX19yYXRpbmd7bGVmdDphdXRvO3JpZ2h0OjB9LnRiLXJhdGluZy0tbGVmdHt0ZXh0LWFsaWduOmxlZnR9LnRiLXJhdGluZy0tcmlnaHR7dGV4dC1hbGlnbjpyaWdodH0udGItcmF0aW5nLS1jZW50ZXJ7dGV4dC1hbGlnbjpjZW50ZXJ9LnRiLXJhdGluZyAudGItc2NyZWVuLXJlYWRlcntwb3NpdGlvbjphYnNvbHV0ZSAhaW1wb3J0YW50O2hlaWdodDoxcHg7d2lkdGg6MXB4O292ZXJmbG93OmhpZGRlbjtjbGlwOnJlY3QoMXB4LCAxcHgsIDFweCwgMXB4KX0udGItcmF0aW5nX19yYXRpbmd7Y29sb3I6I2U0Y2MyOX0gLnRiLXJhdGluZ1tkYXRhLXRvb2xzZXQtYmxvY2tzLXN0YXItcmF0aW5nPSIyZTBkZWM1YjEyMjJmNWQ1OWI4ZDA5ZGUzNGY5MTkzNyJdIHsgZm9udC1mYW1pbHk6IGRhc2hpY29ucywgc2Fucy1zZXJpZjs7IH0gLnRiLXJhdGluZ1tkYXRhLXRvb2xzZXQtYmxvY2tzLXN0YXItcmF0aW5nPSIyZTBkZWM1YjEyMjJmNWQ1OWI4ZDA5ZGUzNGY5MTkzNyJdIC50Yi1yYXRpbmdfX3N0YXI6YmVmb3JlIHsgY29udGVudDogJ1xmMTU1JzsgfSAudGItcmF0aW5nW2RhdGEtdG9vbHNldC1ibG9ja3Mtc3Rhci1yYXRpbmc9IjJlMGRlYzViMTIyMmY1ZDU5YjhkMDlkZTM0ZjkxOTM3Il0gLnRiLXJhdGluZ19fcmF0aW5nOmFmdGVyIHsgY29udGVudDogJ1xmMTU1XGYxNTVcZjE1NVxmMTU1XGYxNTVcZjE1NVxmMTU1XGYxNTVcZjE1NVxmMTU1JzsgfSAudGItaW1hZ2V7cG9zaXRpb246cmVsYXRpdmU7dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0ud3AtYmxvY2staW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLmFsaWduY2VudGVye21hcmdpbi1sZWZ0OmF1dG87bWFyZ2luLXJpZ2h0OmF1dG99LnRiLWltYWdlIGltZ3ttYXgtd2lkdGg6MTAwJTtoZWlnaHQ6YXV0bzt3aWR0aDphdXRvO3RyYW5zaXRpb246dHJhbnNmb3JtIDAuMjVzIGVhc2V9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZXtkaXNwbGF5OnRhYmxlfS50Yi1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbi1maXQtdG8taW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb257ZGlzcGxheTp0YWJsZS1jYXB0aW9uO2NhcHRpb24tc2lkZTpib3R0b219IC53cC1ibG9jay1pbWFnZS50Yi1pbWFnZVtkYXRhLXRvb2xzZXQtYmxvY2tzLWltYWdlPSJhYzBlZWUzZTE1NTVjNmYxOGI2ZmFkNWJiMTA4ODliYiJdIHsgbWF4LXdpZHRoOiAxMDAlOyB9IEBtZWRpYSBvbmx5IHNjcmVlbiBhbmQgKG1heC13aWR0aDogNzgxcHgpIHsgLnRiLXJhdGluZ3twb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTt3aGl0ZS1zcGFjZTpub3dyYXA7Y29sb3I6I2MxYzFjMTtmb250LXNpemU6MS4zZW07bGluZS1oZWlnaHQ6MS4zfS50Yi1yYXRpbmdfX2NvbnRhaW5lcntwb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9ja30udGItcmF0aW5nX19zdGFye2Rpc3BsYXk6aW5saW5lLWJsb2NrO3Bvc2l0aW9uOnJlbGF0aXZlfS50Yi1yYXRpbmdfX3N0YXI6OmJlZm9yZXtjb250ZW50OmF0dHIoZGF0YS1zdGFyKTtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9jaztjbGVhcjpib3RofS50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZ3twb3NpdGlvbjphYnNvbHV0ZTtsZWZ0OjA7ZGlzcGxheTppbmxpbmUtYmxvY2s7b3ZlcmZsb3c6aGlkZGVuO3doaXRlLXNwYWNlOm5vd3JhcH0udGItcmF0aW5nX19yYXRpbmc6OmFmdGVye2NvbnRlbnQ6YXR0cihkYXRhLXN0YXIpfWh0bWxbZGlyPSJydGwiXSAudGItcmF0aW5nX19yYXRpbmd7bGVmdDphdXRvO3JpZ2h0OjB9LnRiLXJhdGluZy0tbGVmdHt0ZXh0LWFsaWduOmxlZnR9LnRiLXJhdGluZy0tcmlnaHR7dGV4dC1hbGlnbjpyaWdodH0udGItcmF0aW5nLS1jZW50ZXJ7dGV4dC1hbGlnbjpjZW50ZXJ9LnRiLXJhdGluZyAudGItc2NyZWVuLXJlYWRlcntwb3NpdGlvbjphYnNvbHV0ZSAhaW1wb3J0YW50O2hlaWdodDoxcHg7d2lkdGg6MXB4O292ZXJmbG93OmhpZGRlbjtjbGlwOnJlY3QoMXB4LCAxcHgsIDFweCwgMXB4KX0udGItcmF0aW5nX19yYXRpbmd7Y29sb3I6I2U0Y2MyOX0udGItaW1hZ2V7cG9zaXRpb246cmVsYXRpdmU7dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0ud3AtYmxvY2staW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLmFsaWduY2VudGVye21hcmdpbi1sZWZ0OmF1dG87bWFyZ2luLXJpZ2h0OmF1dG99LnRiLWltYWdlIGltZ3ttYXgtd2lkdGg6MTAwJTtoZWlnaHQ6YXV0bzt3aWR0aDphdXRvO3RyYW5zaXRpb246dHJhbnNmb3JtIDAuMjVzIGVhc2V9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZXtkaXNwbGF5OnRhYmxlfS50Yi1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbi1maXQtdG8taW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb257ZGlzcGxheTp0YWJsZS1jYXB0aW9uO2NhcHRpb24tc2lkZTpib3R0b219IH0gQG1lZGlhIG9ubHkgc2NyZWVuIGFuZCAobWF4LXdpZHRoOiA1OTlweCkgeyAudGItcmF0aW5ne3Bvc2l0aW9uOnJlbGF0aXZlO3doaXRlLXNwYWNlOm5vd3JhcDtjb2xvcjojYzFjMWMxO2ZvbnQtc2l6ZToxLjNlbTtsaW5lLWhlaWdodDoxLjN9LnRiLXJhdGluZ19fY29udGFpbmVye3Bvc2l0aW9uOnJlbGF0aXZlO2Rpc3BsYXk6aW5saW5lLWJsb2NrfS50Yi1yYXRpbmdfX3N0YXJ7ZGlzcGxheTppbmxpbmUtYmxvY2s7cG9zaXRpb246cmVsYXRpdmV9LnRiLXJhdGluZ19fc3Rhcjo6YmVmb3Jle2NvbnRlbnQ6YXR0cihkYXRhLXN0YXIpO2Rpc3BsYXk6aW5saW5lLWJsb2NrO2NsZWFyOmJvdGh9LnRiLXJhdGluZ19fcmF0aW5ne3Bvc2l0aW9uOmFic29sdXRlO2xlZnQ6MDtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9jaztvdmVyZmxvdzpoaWRkZW47d2hpdGUtc3BhY2U6bm93cmFwfS50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZzo6YWZ0ZXJ7Y29udGVudDphdHRyKGRhdGEtc3Rhcil9aHRtbFtkaXI9InJ0bCJdIC50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZ3tsZWZ0OmF1dG87cmlnaHQ6MH0udGItcmF0aW5nLS1sZWZ0e3RleHQtYWxpZ246bGVmdH0udGItcmF0aW5nLS1yaWdodHt0ZXh0LWFsaWduOnJpZ2h0fS50Yi1yYXRpbmctLWNlbnRlcnt0ZXh0LWFsaWduOmNlbnRlcn0udGItcmF0aW5nIC50Yi1zY3JlZW4tcmVhZGVye3Bvc2l0aW9uOmFic29sdXRlICFpbXBvcnRhbnQ7aGVpZ2h0OjFweDt3aWR0aDoxcHg7b3ZlcmZsb3c6aGlkZGVuO2NsaXA6cmVjdCgxcHgsIDFweCwgMXB4LCAxcHgpfS50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZ3tjb2xvcjojZTRjYzI5fS50Yi1pbWFnZXtwb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTt0cmFuc2l0aW9uOnRyYW5zZm9ybSAwLjI1cyBlYXNlfS53cC1ibG9jay1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UuYWxpZ25jZW50ZXJ7bWFyZ2luLWxlZnQ6YXV0bzttYXJnaW4tcmlnaHQ6YXV0b30udGItaW1hZ2UgaW1ne21heC13aWR0aDoxMDAlO2hlaWdodDphdXRvO3dpZHRoOmF1dG87dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0udGItaW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb24tZml0LXRvLWltYWdle2Rpc3BsYXk6dGFibGV9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbntkaXNwbGF5OnRhYmxlLWNhcHRpb247Y2FwdGlvbi1zaWRlOmJvdHRvbX0gfSA=
Bespreking door Koen Smet
Leuk voor de verzamelaars is dat de Graphic Classic collectie van uitgeverij EPO genummerd wordt. Het geeft net dat extra tikkeltje motivatie om ook die ene manga die je wat minder bekoort aan te schaffen – gewoon om je collectie niet op te zadelen met een leemte in de nummering. Ook commercieel slim gezien dus van de uitgeverij… Het tweede deel van Het Kapitaal kreeg zo nummer 3 mee.
In het eerste deel maakten we kennis met de jonge kaasboer Robin. Getekend door het te vroege overlijden van zijn moeder en verblind door de bergen geld die de gewiekste investeerder Daniël hem belooft, stapt hij in de industriële wereld om een heuse kaasfabriek uit de grond te stampen.
In dit tweede en afsluitende deel worden we verwelkomd door Friedrich Engels, de leerling van Karl Marx die op basis van Marx’ notities delen 2 en 3 van (het originele) Het Kapitaal afwerkte na Marx’ dood. Waar we in het eerste deel het verhaal van Robin volgden en in de kantlijn enkele basisprincipes van Marx’ denken werden verduidelijkt, wordt het in dit tweede deel ietwat anders aangepakt. Friedrich Engels verduidelijkt enkele principes en het verhaal van Robin dient als beeldend voorbeeld. Een niet onbelangrijke nuance die de vaart wat uit het verhaal haalt, maar waardoor de complexere elementen uit Marx’ leer wel beter onder de aandacht kunnen worden gebracht.
Ook dit tweede deel van Het Kapitaal is met andere woorden een voltreffer. Het is zonder enige twijfel moeilijker een non-fictie werk over te brengen naar een beeldroman dan een literaire klassieker, maar het resultaat mag er wezen. In het eerste deel konden de eenvoudige basisprincipes nog in het verhaal worden verweven, maar voor de complexere definities in dit tweede deel wordt een andere tactiek gehanteerd. Het verhaal verdwijnt wat naar de achtergrond maar wordt allerminst vergeten. Het einde van Robins verhaal is eenvoudig maar bevredigend.
Met de financiële crisis en de bankencrisis waarin we ons momenteel bevinden wordt Het Kapiteel weer brandend actueel en een echte aanrader voor zij die meer inzicht willen krijgen in het economisch denken.
