LnRiLXJhdGluZ3twb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTt3aGl0ZS1zcGFjZTpub3dyYXA7Y29sb3I6I2MxYzFjMTtmb250LXNpemU6MS4zZW07bGluZS1oZWlnaHQ6MS4zfS50Yi1yYXRpbmdfX2NvbnRhaW5lcntwb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9ja30udGItcmF0aW5nX19zdGFye2Rpc3BsYXk6aW5saW5lLWJsb2NrO3Bvc2l0aW9uOnJlbGF0aXZlfS50Yi1yYXRpbmdfX3N0YXI6OmJlZm9yZXtjb250ZW50OmF0dHIoZGF0YS1zdGFyKTtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9jaztjbGVhcjpib3RofS50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZ3twb3NpdGlvbjphYnNvbHV0ZTtsZWZ0OjA7ZGlzcGxheTppbmxpbmUtYmxvY2s7b3ZlcmZsb3c6aGlkZGVuO3doaXRlLXNwYWNlOm5vd3JhcH0udGItcmF0aW5nX19yYXRpbmc6OmFmdGVye2NvbnRlbnQ6YXR0cihkYXRhLXN0YXIpfWh0bWxbZGlyPSJydGwiXSAudGItcmF0aW5nX19yYXRpbmd7bGVmdDphdXRvO3JpZ2h0OjB9LnRiLXJhdGluZy0tbGVmdHt0ZXh0LWFsaWduOmxlZnR9LnRiLXJhdGluZy0tcmlnaHR7dGV4dC1hbGlnbjpyaWdodH0udGItcmF0aW5nLS1jZW50ZXJ7dGV4dC1hbGlnbjpjZW50ZXJ9LnRiLXJhdGluZyAudGItc2NyZWVuLXJlYWRlcntwb3NpdGlvbjphYnNvbHV0ZSAhaW1wb3J0YW50O2hlaWdodDoxcHg7d2lkdGg6MXB4O292ZXJmbG93OmhpZGRlbjtjbGlwOnJlY3QoMXB4LCAxcHgsIDFweCwgMXB4KX0udGItcmF0aW5nX19yYXRpbmd7Y29sb3I6I2U0Y2MyOX0gLnRiLXJhdGluZ1tkYXRhLXRvb2xzZXQtYmxvY2tzLXN0YXItcmF0aW5nPSIyZTBkZWM1YjEyMjJmNWQ1OWI4ZDA5ZGUzNGY5MTkzNyJdIHsgZm9udC1mYW1pbHk6IGRhc2hpY29ucywgc2Fucy1zZXJpZjs7IH0gLnRiLXJhdGluZ1tkYXRhLXRvb2xzZXQtYmxvY2tzLXN0YXItcmF0aW5nPSIyZTBkZWM1YjEyMjJmNWQ1OWI4ZDA5ZGUzNGY5MTkzNyJdIC50Yi1yYXRpbmdfX3N0YXI6YmVmb3JlIHsgY29udGVudDogJ1xmMTU1JzsgfSAudGItcmF0aW5nW2RhdGEtdG9vbHNldC1ibG9ja3Mtc3Rhci1yYXRpbmc9IjJlMGRlYzViMTIyMmY1ZDU5YjhkMDlkZTM0ZjkxOTM3Il0gLnRiLXJhdGluZ19fcmF0aW5nOmFmdGVyIHsgY29udGVudDogJ1xmMTU1XGYxNTVcZjE1NVxmMTU1XGYxNTVcZjE1NVxmMTU1XGYxNTVcZjE1NVxmMTU1JzsgfSAudGItaW1hZ2V7cG9zaXRpb246cmVsYXRpdmU7dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0ud3AtYmxvY2staW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLmFsaWduY2VudGVye21hcmdpbi1sZWZ0OmF1dG87bWFyZ2luLXJpZ2h0OmF1dG99LnRiLWltYWdlIGltZ3ttYXgtd2lkdGg6MTAwJTtoZWlnaHQ6YXV0bzt3aWR0aDphdXRvO3RyYW5zaXRpb246dHJhbnNmb3JtIDAuMjVzIGVhc2V9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZXtkaXNwbGF5OnRhYmxlfS50Yi1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbi1maXQtdG8taW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb257ZGlzcGxheTp0YWJsZS1jYXB0aW9uO2NhcHRpb24tc2lkZTpib3R0b219IC53cC1ibG9jay1pbWFnZS50Yi1pbWFnZVtkYXRhLXRvb2xzZXQtYmxvY2tzLWltYWdlPSJhYzBlZWUzZTE1NTVjNmYxOGI2ZmFkNWJiMTA4ODliYiJdIHsgbWF4LXdpZHRoOiAxMDAlOyB9IEBtZWRpYSBvbmx5IHNjcmVlbiBhbmQgKG1heC13aWR0aDogNzgxcHgpIHsgLnRiLXJhdGluZ3twb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTt3aGl0ZS1zcGFjZTpub3dyYXA7Y29sb3I6I2MxYzFjMTtmb250LXNpemU6MS4zZW07bGluZS1oZWlnaHQ6MS4zfS50Yi1yYXRpbmdfX2NvbnRhaW5lcntwb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9ja30udGItcmF0aW5nX19zdGFye2Rpc3BsYXk6aW5saW5lLWJsb2NrO3Bvc2l0aW9uOnJlbGF0aXZlfS50Yi1yYXRpbmdfX3N0YXI6OmJlZm9yZXtjb250ZW50OmF0dHIoZGF0YS1zdGFyKTtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9jaztjbGVhcjpib3RofS50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZ3twb3NpdGlvbjphYnNvbHV0ZTtsZWZ0OjA7ZGlzcGxheTppbmxpbmUtYmxvY2s7b3ZlcmZsb3c6aGlkZGVuO3doaXRlLXNwYWNlOm5vd3JhcH0udGItcmF0aW5nX19yYXRpbmc6OmFmdGVye2NvbnRlbnQ6YXR0cihkYXRhLXN0YXIpfWh0bWxbZGlyPSJydGwiXSAudGItcmF0aW5nX19yYXRpbmd7bGVmdDphdXRvO3JpZ2h0OjB9LnRiLXJhdGluZy0tbGVmdHt0ZXh0LWFsaWduOmxlZnR9LnRiLXJhdGluZy0tcmlnaHR7dGV4dC1hbGlnbjpyaWdodH0udGItcmF0aW5nLS1jZW50ZXJ7dGV4dC1hbGlnbjpjZW50ZXJ9LnRiLXJhdGluZyAudGItc2NyZWVuLXJlYWRlcntwb3NpdGlvbjphYnNvbHV0ZSAhaW1wb3J0YW50O2hlaWdodDoxcHg7d2lkdGg6MXB4O292ZXJmbG93OmhpZGRlbjtjbGlwOnJlY3QoMXB4LCAxcHgsIDFweCwgMXB4KX0udGItcmF0aW5nX19yYXRpbmd7Y29sb3I6I2U0Y2MyOX0udGItaW1hZ2V7cG9zaXRpb246cmVsYXRpdmU7dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0ud3AtYmxvY2staW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLmFsaWduY2VudGVye21hcmdpbi1sZWZ0OmF1dG87bWFyZ2luLXJpZ2h0OmF1dG99LnRiLWltYWdlIGltZ3ttYXgtd2lkdGg6MTAwJTtoZWlnaHQ6YXV0bzt3aWR0aDphdXRvO3RyYW5zaXRpb246dHJhbnNmb3JtIDAuMjVzIGVhc2V9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZXtkaXNwbGF5OnRhYmxlfS50Yi1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbi1maXQtdG8taW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb257ZGlzcGxheTp0YWJsZS1jYXB0aW9uO2NhcHRpb24tc2lkZTpib3R0b219IH0gQG1lZGlhIG9ubHkgc2NyZWVuIGFuZCAobWF4LXdpZHRoOiA1OTlweCkgeyAudGItcmF0aW5ne3Bvc2l0aW9uOnJlbGF0aXZlO3doaXRlLXNwYWNlOm5vd3JhcDtjb2xvcjojYzFjMWMxO2ZvbnQtc2l6ZToxLjNlbTtsaW5lLWhlaWdodDoxLjN9LnRiLXJhdGluZ19fY29udGFpbmVye3Bvc2l0aW9uOnJlbGF0aXZlO2Rpc3BsYXk6aW5saW5lLWJsb2NrfS50Yi1yYXRpbmdfX3N0YXJ7ZGlzcGxheTppbmxpbmUtYmxvY2s7cG9zaXRpb246cmVsYXRpdmV9LnRiLXJhdGluZ19fc3Rhcjo6YmVmb3Jle2NvbnRlbnQ6YXR0cihkYXRhLXN0YXIpO2Rpc3BsYXk6aW5saW5lLWJsb2NrO2NsZWFyOmJvdGh9LnRiLXJhdGluZ19fcmF0aW5ne3Bvc2l0aW9uOmFic29sdXRlO2xlZnQ6MDtkaXNwbGF5OmlubGluZS1ibG9jaztvdmVyZmxvdzpoaWRkZW47d2hpdGUtc3BhY2U6bm93cmFwfS50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZzo6YWZ0ZXJ7Y29udGVudDphdHRyKGRhdGEtc3Rhcil9aHRtbFtkaXI9InJ0bCJdIC50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZ3tsZWZ0OmF1dG87cmlnaHQ6MH0udGItcmF0aW5nLS1sZWZ0e3RleHQtYWxpZ246bGVmdH0udGItcmF0aW5nLS1yaWdodHt0ZXh0LWFsaWduOnJpZ2h0fS50Yi1yYXRpbmctLWNlbnRlcnt0ZXh0LWFsaWduOmNlbnRlcn0udGItcmF0aW5nIC50Yi1zY3JlZW4tcmVhZGVye3Bvc2l0aW9uOmFic29sdXRlICFpbXBvcnRhbnQ7aGVpZ2h0OjFweDt3aWR0aDoxcHg7b3ZlcmZsb3c6aGlkZGVuO2NsaXA6cmVjdCgxcHgsIDFweCwgMXB4LCAxcHgpfS50Yi1yYXRpbmdfX3JhdGluZ3tjb2xvcjojZTRjYzI5fS50Yi1pbWFnZXtwb3NpdGlvbjpyZWxhdGl2ZTt0cmFuc2l0aW9uOnRyYW5zZm9ybSAwLjI1cyBlYXNlfS53cC1ibG9jay1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UuYWxpZ25jZW50ZXJ7bWFyZ2luLWxlZnQ6YXV0bzttYXJnaW4tcmlnaHQ6YXV0b30udGItaW1hZ2UgaW1ne21heC13aWR0aDoxMDAlO2hlaWdodDphdXRvO3dpZHRoOmF1dG87dHJhbnNpdGlvbjp0cmFuc2Zvcm0gMC4yNXMgZWFzZX0udGItaW1hZ2UgLnRiLWltYWdlLWNhcHRpb24tZml0LXRvLWltYWdle2Rpc3BsYXk6dGFibGV9LnRiLWltYWdlIC50Yi1pbWFnZS1jYXB0aW9uLWZpdC10by1pbWFnZSAudGItaW1hZ2UtY2FwdGlvbntkaXNwbGF5OnRhYmxlLWNhcHRpb247Y2FwdGlvbi1zaWRlOmJvdHRvbX0gfSA=
Bespreking door Koen Smet
In een héél ver verleden was ik enorm onder de indruk van Stratège, een manga van Hideki Mori en Ken’ichi Sakemi die in het Frans in de jaren ’90 werd uitgegeven bij Tonkam. Dankzij uitgeverij Vega-Dupuis krijgt deze historische seinen manga een nieuw leven onder de oorspronkelijke titel ‘Bokko – Stratège’. Hoe heeft deze reeks de tand des tijds doorstaan?
We volgen Ke-ri die als afgezant van de Mo’tseu-clan is afgezakt naar het stadje Liang om het te verdedigen tegen een groot leger dat de stad belegert. De Mo’tseu-leer herbergt heel wat geheimen en is vooral gefocust op de verdediging. Eén van hun leerlingen wordt geacht een leger van 10.000 soldaten te kunnen tegenhouden. Maar klopt dat ook? We zullen het snel weten…
Ke-ri moet het dorpje vol boeren zien te verdedigen tegen een krachtige legermacht van zo’n 15.000 Zhao-soldaten. Slaagt de kleine, gedrongen Ke-ri erin om de verdediging zo te organiseren dat de brute aanvallen kunnen worden afgeweerd? Het leven van de 4500 inwoners van Liang ligt volledig in zijn handen…
Bij Bokko draait het allemaal om het strategische steekspel en hoe Ke-ri de boeren moet zien te organiseren en hen de verdedigingslinies van het stadje te laten versterken. De manga speelt zich af ten tijde van de Strijdende Staten voor de unificatie van China en net daarom wordt het ook wel eens vergeleken met het immens populaire ‘Kingdom’ van Yasuhisa Hara. Er zijn gelijkenissen door de historische achtergrond en het strategische aspect van oorlog voeren en steden veroveren en alle gruwel die daarbij komt kijken. Maar dan denken wij toch dat heel wat lezers van Kingdom teleurgesteld zullen zijn door Bokko.
Kingdom bezit heel wat eigenschappen die Bokko ook rijk is, maar heeft daarnaast ook heel wat meer actie, epische gevechten en charismatische superhelden die veel meer ‘shonen’ aanvoelen dan de strijd die gestreden wordt in Bokko. We kunnen het enkel toejuichen dat Kingdom-lezers een manga als Bokko een kans zouden willen geven, maar Bokko zal zeker niet iedere Kingdom-lezer kunnen overtuigen.
Wij blijven ook bijna drie decennia na onze eerste lectuur een enorme fan van Bokko-Stratège en zijn in de wolken dat deze reeks ook op de Franse markt een tweede leven krijgt aangeboden. Zeker een aanrader voor alle meerwaardezoekers!