Wat is Anime?

14 oktober 2003 door Koen Smet

Wat is anime? Wel, anime is Japanse animatiefilm. De eerste Japanse animatie die ook volledig Japans gesproken werd was “Chikara to Onna no Yononaka” (De wereld van macht en vrouwen). Deze primitieve anime dateert van 1932. Voor een anime serie op televisie zoals we dat vandaag de dag kennen moeten we echter nog ruim 30 jaar wachten tot 1962. In dat jaar verschijnt de serie “Manga Calendar” op de Japanse televisie. De tweede anime die de ether in ging was “Tetsuwan Atom” (bij ons en in Amerika gekend als Astroboy) in 1963. Deze anime van Osamu Tezuka was een overdonderend succes en is uitgegroeid tot een absolute klassieker.

Wanneer mensen het vandaag over anime hebben… dan mag je al van geluk spreken! Veel mensen gooien manga en anime namelijk op één hoop. Het feit dat heel wat populaire anime-klassiekers (Ghost in the Shell, Ninja Scroll, Fist of the North Star, …) uitgebracht worden door een bedrijf dat “Manga” heet is daar deels oorzaak van.
Als men dan toch de juiste term gebruikt, associeert men anime vaak met sex en geweld.

Dit is echter een grove fout. Anime is geen sub-genre, het is zelfs geen genre op zich!
Antwoorden op de vraag “wat is anime?” is hetzelfde als antwoorden op de vraag “wat is film?”. Anime en film zijn alletwee een set van bewegende beelden, het enige verschil is de manier waarop de beelden vastgelegd werden. Bij film door middel van een camera, bij anime door middel van pen en papier. Anime is veel meer dan enkel sex en geweld. Net als film kent anime ongelofelijk veel genres. Zo zijn er, net als in de film, heel wat actie-anime’s. Een film als Cowboy Bebop is een actie-film die zo naast een Hollywood blockbuster kan staan. Maar ook in tv-series kan men wat actie wel smaken. Denk maar aan “Naruto”, “Shaman King” en het iets meer historisch geïnspireerde “Rurouni Kenshin”.

Ook het science-fiction genre is erg goed vertegenwoordigd in de anime. Denk maar aan de futuristische elementen in de reeds genoemde Cowboy Bebop of de absolute klassieker Akira.

Een typisch Japanse variant van het sci-fi genre is de zogeheten “Mecha”. In een mecha-anime draait het, zoals in mecha-manga, meestal om mensen die in gigantische robots kruipen. De eerste serie die dit genre populair maakte was “Tetsujin 28-go” (in Amerika uitgezonden als Gigantor). Voor de meeste mensen is de eerste aanraking met het mecha-genre echter een aflevering van de Gundam serie. De eerste Gundam serie was “Mobile Suit Gundam : 0079” uit 1979. Nieuwe Gundam generaties zullen er waarschijnlijk nog jàren bestaan aangezien ze waanzinnig populair zijn in japan en ver daarbuiten.

Maar naast de klassieke genres uit de film, waagt men zich in anime soms ook aan minder voor de hand liggende genres. De serie “Trigun” is hier een mooi voorbeeld van. De beste omschrijving voor “Trigun” die ik kan bedenken is cyber-western. De serie combineert een wild-west omgeving met mecha en science fiction elementen.

Naast science fiction is sport een andere passie van de japanners. Je kan geen sport bedenken of er bestaat wel een anime over. Een klassieker is bijvoorbeeld “Captain Tsubasa” uit 1983 die volledig op voetbal gericht is. Een andere bekende serie is “Slam Dunk” waarin basketbalwedstrijden mythische proporties aannemen, gelukkig afgewisseld met zeer grappige scenes. Andere titels zijn “Tennis no Ohjisama”(Prince Of Tennis), “Top Striker”(voetbal), “Hajime No Ippo” (boksen), “Battle Athletes”(athletiek), enz. “Princess Tutu” is dan weer een reeks over ballet waarbij de persoonlijke ontwikkeling van de personages en hun zwaarmoedigheid overvloedig aan bod komt.

Anime moet dus niet altijd luchtig zijn. Voor wie al een gewone Japanse film gezien heeft, is het waarschijnlijk al opgevallen dat Japanners er graag een filosofische lap op geven. Zware hensenkronkels over de zin van het leven, de liefde en relaties komen dus ook in anime voor. Een serie als “Saikano” combineert zo ongeveer alle levensvragen die je kan bedenken. Twee tieners die worstelen met het wolwassen worden en relaties. En alsof dat nog niet genoeg is staat de wereld nog eens op het punt te vergaan door de vernietigingsdrang van de mensheid. Zware onderwerpen, zware anime, moet kunnen.

En zoals je in gewone videotheken altijd die afdeling achter het gordijn hebt, bestaat die ook in anime. Inderdaad we bedoelen erotiek en porno. In het Japans noemt men deze genres respectievelijk “Ecchi” en “Hentai”. Ecchi houdt het proper, en is vaak humoristisch van aard. Er zullen nooit expliciet geslachtsdelen in getoond worden en meestal wordt er gewoon wat ingespeeld op wat Japanners als “opwindend” beschouwen: onderbroeken, schooluniforms, een erectie die door een broek zichtbaar is… dit alles met een stevige dosis bloedneuzen. Sommige series zoals “Colorful” zijn strikt Ecchi, andere series zoals “Oruchuban Ebichu” bewandelen dan weer de dunne lijn tussen Ecchi en Hentai.

Hentai kan je vrij vertalen als “pervers”, jawel dit is de harde stuff. Hier is alles zichtbaar wat maar zichtbaar kan zijn. Alle soorten porno komen aan bod, van simpele man/vrouw sex, over SM, naar buitenaardse wezens die hun tentakels overal insteken waar het maar mogelijk is.

Zo zie je maar anime is zoals film, voor ieder wat wils. Van romantische komedie tot actie-films, over science-fiction naar hardcore porno, anime biedt het allemaal.