Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Mini-reviews & de laatste nieuwtjes over alle in het Nederlands verschenen manga!

Moderators: Koen, jo, Kenny, Gerrit

User avatar
Koen
Administrat0r
Posts: 4037
Joined: Mon Aug 18, 2003 12:42
Location: A Place Called Home. (Awww)

Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Koen »

Eerste discussietopic... De aftrap!

De titelkeuze! Lijkt simpel? Is nochtans cruciaal! In het Nederlands nog niet erg een groot probleem gebleken... Maar wanneer behouden we de Japanse titel? Wanneer vertalen we die? Hoe vertalen we die? Waarom vertalen we die hoe we die vertalen?

Naruto = Naruto, simpel. Death Note = Death Note, simpel. Maar wat met complexere titels die nietszeggend zijn voor NL-sprekenden? Vertalen we die naar het Engels, het Nederlands, of door middel van de naam van een hoofdpersonage,...?

Itadakimasu bv. Behouden we dat? Maken we er 'Smakelijk!' van? Of zoeken we een creatievere oplossing? Legio opties waar ik nu (nog) niet dieper op kan ingaan, maar die in de loop van de discussie wel zullen komen bovendrijven!

Laat je gaan! Uit jouw mening! Spui je gedachten!
motivatiedip. help!

User avatar
Jarus
Posts: 417
Joined: Thu Jun 10, 2010 21:18
Location: in manga dromen land

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Jarus »

Zelf ben ik van mening om bij de wat moeilijkere titels de japanse benaming te behouden.
En als het in het engels een niet al te rare benaming krijgt mag het van mij in het engels.
Ik denk dat je vaak in het nederlands verschrikkelijke vertalingen krijgt.
Mede omdat het vaak te leterlijk vertaald word.
En ik vind het in het nederlands ook gewoon niet klinken.
Zoals bijvoorbeeld in het japans: kimi no iru machi, in het engels : A town where you live, nederlands : Een dorp waar je woont.
Sorry hoor maar het nederlands lijkt nergens op klinkt naar niks.
Het engels is iets minder erg maar vind ik ook niet super.
Dus bij deze zou ik voor de japanse variant gaan.
Ow en kijk maar naar Ai Yori Aoshi.
hebben ze ook zo gelaten want in het engels is het bluer than indigo ? :?
Ook niks dus als je het vertaald.
Voor mij mag het toch voornamelijk gewoon lekker japans blijfen en anders een klein beetje in het engels.
TROUWE ONDERDAAN NR.1 VAN FORUMKONINGIN NEENEE
(\__/)
(='.'=) This is Bunny-chan. Copy and paste bunny-chan into
(")_(") your signature to help him gain world domination.

User avatar
Koen
Administrat0r
Posts: 4037
Joined: Mon Aug 18, 2003 12:42
Location: A Place Called Home. (Awww)

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Koen »

Het probleem is voor mij dat een Japanse titel nietszeggend is. Ik kan ze al niet eens deftig onthouden. Ik zie me al in een winkel staan en vragen naar: kimi no iru machi (die ik voor de gemakkelijkheid even gecopy/paste heb :p ). Dat kan je toch helemaal zo niet houden? En jouw Nederlandse vertaling vind ik helemaal niet slechter/beter klinken dan het Engels. Maar misschien denken vele mensen daar anders over want een belachelijk Engels liefdesliedje kan gesmaakt worden door ouderen terwijl hetzelfde in het Nederlands direct als belachelijk en kinderachtig wordt bestempeld. I'm blue, cause i still love you, klinkt voor velen enorm veel cooler dan "ik hou nog steeds van jou, kom nu gauw".

Daarom dat ik ook de optie liet om iets totaal anders te zoeken. Iets universeler, of iets minder omschrijvends... Maar dat moet je dan geval per geval, op individuele basis bekijken.
motivatiedip. help!

User avatar
barbapapa
Posts: 1132
Joined: Fri Jul 08, 2005 21:56
Location: Genk

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by barbapapa »

Koen wrote:Eerste discussietopic... De aftrap!

De titelkeuze! Lijkt simpel? Is nochtans cruciaal! In het Nederlands nog niet erg een groot probleem gebleken... Maar wanneer behouden we de Japanse titel? Wanneer vertalen we die? Hoe vertalen we die? Waarom vertalen we die hoe we die vertalen?

Naruto = Naruto, simpel. Death Note = Death Note, simpel. Maar wat met complexere titels die nietszeggend zijn voor NL-sprekenden? Vertalen we die naar het Engels, het Nederlands, of door middel van de naam van een hoofdpersonage,...?

Itadakimasu bv. Behouden we dat? Maken we er 'Smakelijk!' van? Of zoeken we een creatievere oplossing? Legio opties waar ik nu (nog) niet dieper op kan ingaan, maar die in de loop van de discussie wel zullen komen bovendrijven!

Laat je gaan! Uit jouw mening! Spui je gedachten!
Naruto betekent ook fish cake! :o

Ik ben wel voor het vertalen van titels, maar niet namen.
Soms klinkt het mooier in het Japans, maar ja, dan moet je het maar in het Japans lezen he. 8)

User avatar
Jarus
Posts: 417
Joined: Thu Jun 10, 2010 21:18
Location: in manga dromen land

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Jarus »

het is denk ik ook een kwestie van heeft het iets catchie.
dus kunnen de mensen het makkelijk onthouden/zeggen ( zoals koen ) :wink:
ik snap natuurlijk ook wel dat sommige titels erg lastig zijn uit te spreken als je in een winkel staat.
Want vraag jij is even naar Shiawase Kissa Sanchoume bij de stripwinkel medewerker.
dan is love cafe of 3 toch een stuk makkelijker.
hmm een erg lastig dilemma.
denk dat ik toch voor deels japans deels engels moet gaan afhankelijk van hoe makkelijk het dus te onthouden en uit te spreken is
TROUWE ONDERDAAN NR.1 VAN FORUMKONINGIN NEENEE
(\__/)
(='.'=) This is Bunny-chan. Copy and paste bunny-chan into
(")_(") your signature to help him gain world domination.

NeeNee
Posts: 4229
Joined: Tue Sep 16, 2008 11:14
Location: Sitting on top of the list.

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by NeeNee »

Jarus wrote:Zelf ben ik van mening om bij de wat moeilijkere titels de japanse benaming te behouden.
En als het in het engels een niet al te rare benaming krijgt mag het van mij in het engels.
Ik denk dat je vaak in het nederlands verschrikkelijke vertalingen krijgt.
Mede omdat het vaak te leterlijk vertaald word.
En ik vind het in het nederlands ook gewoon niet klinken.
Zoals bijvoorbeeld in het japans: kimi no iru machi, in het engels : A town where you live, nederlands : Een dorp waar je woont.
Sorry hoor maar het nederlands lijkt nergens op klinkt naar niks.
Het engels is iets minder erg maar vind ik ook niet super.
Dus bij deze zou ik voor de japanse variant gaan.
Ow en kijk maar naar Ai Yori Aoshi.
hebben ze ook zo gelaten want in het engels is het bluer than indigo ? :?
Ook niks dus als je het vertaald.
Voor mij mag het toch voornamelijk gewoon lekker japans blijfen en anders een klein beetje in het engels.
Bij mij is het juist omgekeerd. Een moeilijke titel moet zeker vertaald worden, een makkelijke mag eventueel nog blijven als het moeilijk goed te vertalen is.

Ai Yori Aoshi is in het Frans vertaald als "Blue indigo", hetgeen ik helemaal niet zo gek vind klinken. Het betekent niet veel, maar dat doet het in het Japans voor mij ook niet.

Wat dat Engels betreft, ik zie totaal niet in hoe dat beter is dan Nederlands. Toegegeven, "Een dorp waar je woont" klinkt redelijk stom, maar "Dat dorp waar ik woonde" of "Een stad om in te wonen" vind ik dan wel weer heel mooi. Niemand heeft gezegd dat het 100% letterlijk moest.

Dus ja, ik zou zoveel mogelijk een vertaling proberen te zoeken - op voorwaarde dat die vertaling de zaken makkelijker maakt, wel te verstaan. "Tom Sawyer" vervangen door "Le dernier été de mon enfance” is dus geen goed idee, en waarom de Engelse uitgever het in zijn hoofd haalde om "Yureka" (naar de naam van het hoofdpersonage) te vertalen als "iD_eNTITY" (het wordt écht zo geschreven) zal ik nooit snappen. Qua herkenbaarheid en gebruiksgemak is dat absolute faal, zoals ze in Nederland zeggen.

User avatar
Wimpuls
Posts: 692
Joined: Thu Sep 23, 2004 19:48
Location: stoel, bureaustoel
Contact:

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Wimpuls »

NeeNee wrote: Wat dat Engels betreft, ik zie totaal niet in hoe dat beter is dan Nederlands. Toegegeven, "Een dorp waar je woont" klinkt redelijk stom, maar "Dat dorp waar ik woonde" of "Een stad om in te wonen" vind ik dan wel weer heel mooi. Niemand heeft gezegd dat het 100% letterlijk moest.

Dus ja, ik zou zoveel mogelijk een vertaling proberen te zoeken - op voorwaarde dat die vertaling de zaken makkelijker maakt, wel te verstaan. "Tom Sawyer" vervangen door "Le dernier été de mon enfance” is dus geen goed idee, en waarom de Engelse uitgever het in zijn hoofd haalde om "Yureka" (naar de naam van het hoofdpersonage) te vertalen als "iD_eNTITY" (het wordt écht zo geschreven) zal ik nooit snappen. Qua herkenbaarheid en gebruiksgemak is dat absolute faal, zoals ze in Nederland zeggen.
Over bvb kimi no iru machi, daar is gewoon geen eenzijdige vertaling voor. 'Machi' kan 'dorp', 'het dorp', 'een dorp', 'dorpen', of 'de dorpen' betekenen. Zoiets vertalen komt altijd neer op een interpretatie van de vertaler. En smaken verschillen al snel.

Voor de rest ben ik wel fan van het Nederlands. Al die Jiro Taniguchi-titels lenen zich om vertaald te worden in het Nederlands. Het is natuurlijk oppassen met Japanse titels in het katakana, à la Bleach of Dragonball, als die specifiek gekozen zijn om Engels te klinken. Of wat dacht u van 'Bleekwater' of 'Drakenbal'.

De 'beste' vertaling tot nu toe vond ik 'O-parts Hunter' ipv '666 Satan', voor dat puriteinse Amerika. Of 'Le Bahut des Tordus' ipv 'Sakigake!! Cromartie High School'. Dan kan je soms lang staan zoeken...

User avatar
pietel
Posts: 522
Joined: Sun Jun 27, 2010 16:51
Location: Antwerpen

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by pietel »

"A town where you live" klinkt anders even vaag en nietszeggend dan de nederlandse versie. Ik denk dat het een goede vuistregel is om te kijken naar de keuze van de mangaka.
Het publiek dat houdt van een catchy engelse titel is in japan hetzelfde als bij ons: voornamelijk de jeugd en de internetgeneratie. Dus als de japanse auteur kiest voor een engelse titel, nemen we die gewoon over (de meeste grote shonenreeksen, de hippe shoujo en reeksen met veel actie en geweld, hebben meestal al een engelse titel)
Als de japanse auteur kiest voor een japanse titel, dan kan dat om verschillende redenen zijn. (een publiek van alle leeftijden aanspreken, of juist een heel jong publiek, een sfeer van herkenbaarheid oproepen, of van nostalgie,...) logischerwijs wordt die titel op een zo goed mogelijke manier vertaalt in het nederlands.

De grote moeilijkheid zit volgens mij in die typisch japanse uitdrukkingen waar geen echte vertaling voor is (zoals itadakimasu!) of veel voorkomender, japanse woordspelingen.
Die zijn vaak ontzettend moeilijk te vertalen. In plaats van een geforceerde vertaling, wordt het dan wel heel moeilijk kiezen tussen een heel vrije vertaling of de oorspronkelijke japanse titel.
Een goede vrije vertaling is vaak ontzettend subjectief en kan evenveel voor- als tegenstanders hebben. De oorspronkelijke titel is enerzijds minder toegankelijk, maar af en toe kan zo'n exotisch tintje geen kwaad denk ik. Bijvoorbeeld Yakitate Japan zou ik houden, omdat een goede vertaling al snel heel hard gaat afwijken. (lijkt me geen pleziertje om die manga te vertalen trouwens)
Image

User avatar
Wimpuls
Posts: 692
Joined: Thu Sep 23, 2004 19:48
Location: stoel, bureaustoel
Contact:

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Wimpuls »

pietel wrote:Bijvoorbeeld Yakitate Japan zou ik houden, omdat een goede vertaling al snel heel hard gaat afwijken. (lijkt me geen pleziertje om die manga te vertalen trouwens)
Dat lijkt me inderdaad een zware taak. Of manga zoals Sayonara Zetsubou Sensei. Die manga zit tsjokvol verwijzingen naar Japanse beroemdheden etc. 'Azumanga Daioh', zo'n titel is ook onvertaalbaar. Dan vind ik het wel sympathiek als er ergens in het boekje een verklaring staat voor de titel.

Soit, in 't Frans heb ik de indruk dat ze steeds minder de neiging hebben om titels een Franse draai te geven.

User avatar
Koen
Administrat0r
Posts: 4037
Joined: Mon Aug 18, 2003 12:42
Location: A Place Called Home. (Awww)

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Koen »

Bij zo'n titel als Sayonaire nogiets Senseiding... zou je nog kunnen oordelen dat het doelpubliek heel erg hardcore is zodat je de titel kan behouden. Inderdaad kijken naar het doelpubliek zou een goede invalshoek zijn. Breder publiek? Vertaling van iets moeilijks. Nichepubliek. Mogelijkheid tot behouden.

Wimpuls, ik zou dat toch niet veralgemenen hoor. Je hebt uitgeverijen die nog steeds vaak voor Frans kiezen, zoals Akata.

Op de site merk ik wel dat catchy titels meer gelezen worden. Een Franse titel wordt minder vaak gelezen, een moeilijke Japanse echter ook.
motivatiedip. help!

User avatar
Wimpuls
Posts: 692
Joined: Thu Sep 23, 2004 19:48
Location: stoel, bureaustoel
Contact:

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Wimpuls »

Koen wrote:Bij zo'n titel als Sayonaire nogiets Senseiding... zou je nog kunnen oordelen dat het doelpubliek heel erg hardcore is zodat je de titel kan behouden. Inderdaad kijken naar het doelpubliek zou een goede invalshoek zijn. Breder publiek? Vertaling van iets moeilijks. Nichepubliek. Mogelijkheid tot behouden.

Wimpuls, ik zou dat toch niet veralgemenen hoor. Je hebt uitgeverijen die nog steeds vaak voor Frans kiezen, zoals Akata.

Op de site merk ik wel dat catchy titels meer gelezen worden. Een Franse titel wordt minder vaak gelezen, een moeilijke Japanse echter ook.
Sayonara Zetsubou Sensei wordt in het Frans gebracht als 'Sayonara, Mr. Désespoir'. Misschien wel het toppunt van compromis :wink: .

NeeNee
Posts: 4229
Joined: Tue Sep 16, 2008 11:14
Location: Sitting on top of the list.

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by NeeNee »

Wimpuls wrote: Sayonara Zetsubou Sensei wordt in het Frans gebracht als 'Sayonara, Mr. Désespoir'. Misschien wel het toppunt van compromis :wink: .
:lol: :lol:

Daar kan België nog een puntje aan zuigen.

User avatar
Jarus
Posts: 417
Joined: Thu Jun 10, 2010 21:18
Location: in manga dromen land

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Jarus »

Wimpuls wrote:Sayonara Zetsubou Sensei wordt in het Frans gebracht als 'Sayonara, Mr. Désespoir'. Misschien wel het toppunt van compromis :wink: .
Dat vind ik wel een goede franse vertaling.
Ik denk dat je voor de hardcore manga fans titels zoals Sayonara Zetsubou Sensei wel in het japans kan laten.
Want dat soort titels lezen ook alleen maar echte HARDCORE manga lezers denk ik.
Want ik zie denk ik niet een Oernederlandse jongetje van een jaar of 13/14 zoiets lezen.
En zowel of hij/zij het dan allemaal wel snapt ( niet dat ik zo snugger ben maar toch ).
En bij sommige word grappen moet dan wel even nagedacht worden.
Ondertussen begin ik ze steeds meer en beter te begrijpen.
Dus misschien hoe meer japanse woord grappen er in komen hoe japanser je de titel kan laten.
En het is zoals ook al eerder gezegt is de doel groep waar het voor is en dat dan al vaak al voor een engelse titel gekozen is door de mangaka.
TROUWE ONDERDAAN NR.1 VAN FORUMKONINGIN NEENEE
(\__/)
(='.'=) This is Bunny-chan. Copy and paste bunny-chan into
(")_(") your signature to help him gain world domination.

User avatar
Weertangel
Posts: 852
Joined: Thu Jul 08, 2010 22:00
Location: Weert The Netherlands

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by Weertangel »

Vertalingen goed doen is niet makkelijk! dat weet ik uit eigen ervaring, maar het ligt (zoals eerder in dit topic gezegt) ook erg aan waarover het gaat,en aan de vertaler zelf, en series die niet al te veel japanse traditie-thema's erin hebben zijn ook makkelijker om te vertalen.(denk ik)

Iets wat mij ook handig lijkt voor vertalers is om een andere taal als een soort tussenstop te gebruiken,door bijvoorbeeld niet de orginele taal te vertalen maar een vertaling ervan(zoals een engelse vertaling gebruiken als basis voor een nederlandse vertaling)
en hoewel je dan wel streng verbonden met die ene vertaling, kan het toch goed uitwerken.

maar voor de rest zullen de meeste mensen toch titels in het engels zoeken, gewoon omdat het een taal is die ze meestal wel een beetje kennen.
Ik bedoel maar, ik zou een serie als B gata H kei nooit hebben gevonden hebben als iemand op deze forums me niet verteld had waarover het ging(titel betekent jongen en meisje ofzo? iemand??) terwijl een titel als Hellgirl op zichzelf al boekdelen spreekt.

User avatar
pietel
Posts: 522
Joined: Sun Jun 27, 2010 16:51
Location: Antwerpen

Re: Discussie nr. 1: Vertalen van titels

Post by pietel »

In de titel betekent B Gata - bloedgroep B, iets dat in de japanse cultuur veel zegt over de persoonlijkheid van iemand
en H Kei betekent 'gericht op H' oftwel 'gericht op ecchi' oftwel 'constant denkend aan seks'. ongeveer toch, ik ben geen vertaler.

zowel de manga als de anime is nog niet in het engels vertaald, dus ik heb geen idee hoe ze dit typisch japans woordgrapje zouden vertalen.


vertalen vanuit een vertaling is een ronduit slecht idee, daar moet je geen vertaler voor zijn om te beseffen dat zo veel informatie kan verloren gaan.
Image

Post Reply