Ik heb voorlopig nog slechts de eerste helft gelezen, maar wil toch al enkele bedenkingen formuleren – goed wetende dat het ‘interessantste deel’ waarschijnlijk nog moet komen.
Ik vroeg me de hele tijd af of Sato nu naïef was of gewoon iemand met vakbondsideeën. De problematiek die hij aankaart beslaat immers niet enkel het mangawereldje. Kan je simpel doortrekken naar strips, boeken, en alles waar de digitalisering een impact op heeft. Hij wilt simpel gezegd verdienen wat het hem kost om een manga te maken. In een ideale wereld zou dat het geval zijn, maar onze wereld is verre van ideaal
De prijs van een manga wordt bepaald door wat een lezer ervoor wilt betalen. Hij vindt dat uitgeverijen meer zouden moeten laten terugvloeien naar de mangaka, en heeft daar natuurlijk een punt, maar hij vraagt ‘opslag’ op een moment dat diezelfde uitgeverijen het zelf ook moeilijk hebben (wat hij trouwens ook stelt). Het is ook wat tendentieus geschreven met de uitgeverij als Bad Guy en de mangaka als simpele held die het beste voor heeft met de wereld. Het leest weg als een shonen
Om een voorbeeld te geven: bij de opsomming van wat het drukken van een manga kost noemt hij de ‘vaste kosten’ op en de rest noemt hij pure winst voor de uitgeverij. Maar das natuurlijk niet waar want hij vergeet gemakkelijkheidshalve de distributeur en de winkelier in zijn berekening op te nemen en laten dat net twee belangrijke kosten zijn. Het lijkt er ook op dat hij die bewust weglaat want in het stuk waar hij zijn eigen ‘print’ uitgeverij wil oprichten haalt hij die kosten dan wel aan als struikelblok om op te starten. Dan beseft hij toch goed genoeg hoe belangrijk die zijn?
Hij heeft natuurlijk gelijk als hij zegt dat manga op deze manier niet verder kan, dat kan ik niet ontkennen, maar dat geldt voor zoveel andere takken in zoveel andere werelddelen. In Japan heb je nog professionele mangaka, hoeveel striptekenaars verdienen er in ons taalgebied hun brood met strips tekenen? En die zullen ook geen ganse staff kunnen onderhouden. En je kan dan wel zeggen dat ons taalgebied zoveel kleiner is, maar we zijn ook wel een echt stripland. En ja, dat zal een shock zijn als manga alsmaar minder belangrijk wordt in Japan maar in Vlaanderen is de strip ook nog niet dood en wij hebben datzelfde proces uiteindelijk ook meegemaakt (krantenpublicaties en voorpublicatiemagazines zijn hier al decennia lang uitgestorven en de strip is niet meer wat het geweest is maar er is wel nog steeds plaats voor het medium, misschien niet meer op dezelfde schaal, maar ja, dat zijn de wetmatigheden van de markt).
Ik vind het boeiende lectuur – en denk dat het echt interessante deel nog moet komen – maar tot nu toe leer ik niet veel. Het enige waar ik hem in kan bijtreden is dat het logisch zou zijn dat een populaire mangaka meer wordt uitbetaald dan die 10% royalties als de oplage een bepaald criterium haalt. Das bij ons (althans in de boekenwereld) ook het geval. Maar voor de rest vind ik het soms toch wat kort door de bocht.