Discussie nr. 39: Goede titels voor manga

[NeeNee]

Simpele vraag. Wat is een goeie titel voor een (nieuwe) manga?

Ga je voor een hippe, korte titel, of eentje die de lezers wat meer vertelt? Is het belangrijk dat een titel iets zegt over de reeks in kwestie, of moet hij in de eerste plaats de aandacht trekken? Wat zijn voorbeelden van goede en minder goede titels?

[NeeNee]

Volgens mij moet een goede titel vooral de volgende dingen zijn (in volgorde van belangrijkheid):

1. Cool & aandachttrekkend
Dit lijkt me nogal vanzelfsprekend. Een titel moet in de eerste plaats gezien worden, dus neem iets wat de aandacht trekt en vasthoudt. Het hoeft niet perse iets te betekenen, zolang het mensen maar nieuwsgierig genoeg maakt om het boekje op te pakken en eens in te bladeren.

2. Origineel & uniek
Het kan me niet schelen hoe cool het klinkt, je noemt je reeks niet "Vampire". Er zijn al zoveel werken met die naam dat niemand hem ooit nog terugvindt. Ook nietszeggende dingen als "Japan" zijn uit den boze. Kies iets dat uniek is, bij voorkeur een woord of combinatie van woorden die niet bestaat of in normale omstandigheden zelden gebruikt wordt, zodat je manga niet verward kan worden met iets anders.

3. Herkenbaar & gemakkelijk te onthouden
Titels als Bobobo-bo Bo-bobo en Oyayubihime Infinity zijn weliswaar origineel te noemen, maar ze zijn een nachtmerrie om exact te onthouden en op te zoeken. Neem iets dat de aandacht trekt maar ook gemakkelijk blijft hangen, zodat mensen die de naam ergens gelezen hebben het nog weten als ze thuiskomen en het gemakkelijk verspreid kan worden door mond-aan-mond recame. In de meeste gevallen betekent dit iets kort, hooguit twee of drie woorden, hoewel een langere titel ook kan werken als de woorden een duidelijk geheel vormen, zoals in A Town Where You Live. (Iets als "Après l’amour, la sueur des garçons a l’odeur du miel" is dan weer veel te lang.)

4. Veelzeggend
Zoals jullie merken staat deze redelijk laag. Als het mogelijk is om een titel te bedenken die catchy en tegelijk toch betekenisvol is, zoveel te beter, maar ga in vredesnaam geen ellenlange beschrijving van de inhoud geven, want dat schrikt de meeste lezers alleen maar af. Een woord dat je een idee geeft van de inhoud (of tenminste een verband heeft met de serie) is natuurlijk wel aan te raden.

5. Universeel
Als je kunt, neem iets wat in zoveel mogelijk talen werkt. Bespaart mensen de moeite om eerst nog de vertaling te gaan opzoeken. Dit is natuurlijk wel in de veronderstelling dat buitenlandse uitgevers ook willen meewerken en de naam niet random veranderen in iets totaal anders.

[Brook500]

Cool & aandachttrekkend
Natuurlijk moet manga aandachtrekkend zijn. Cool is zeker iets dat deze tijd ook wel een pluspunt is, maar voor mij geen verplichting.
Ikzelf pak bijvoorbeeld makkelijk een mangareeks waarvan de kaft en/of rug kleurrijk is dan ene die bv een witte of zwarte rug heeft.

Origineel & uniek
Origineel is altijd het beste. Ik hou niet echt van manga die een kopie zijn van andere voorafgaande reeksen. En ook de naam moet toch wel iets van originaliteit hebben.
Als je (zoals Neenee hierboven vernoemt) een serie bij een titel zoals Vampire hebt dan is het wel goed, maar er zijn er zoveel die dezelfde titel hebben. Dus kun je er best nog iets voor of achter plaatsen zoals bv. King, Prince, Night, enz. Er zijn zoveel mogelijkheden.

Herkenbaar & gemakkelijk te onthouden
Van mangaserie met veel te moeilijk te onthouden titels is die ene serie (waarvan ik de naam toch nooit van kan onthouden) een heel goed voorbeeld: Kochira Katsushika-ku Kameari Kōen-mae Hashutsujo. Veel te lang dus. De bijnaam die ze ervoor geven is tenminste wel makkelijker om te onthouden: namelijk Kochikame. Toen ik een tijdje geleden naar de Gintama-anime keek kwam de bijnaam vaak aanbod & ik wist perfect over welke serie ze het hadden. De franse mangamart houdt zich meer & meer bezig zodat we tijdens een gesprek makkelijk over de verschillende reeksen kunnen praten.

Veelzeggend
Deze vind ik eigenlijk niet echt iets dat moet. Het is wel handig dat je weet aan de hand van een titel waarvoor de serie gaat maar ik vind het niet echt iets om bij stil te staan.

Universeel
Een titel vertalen moet voor mij niet echt. Ik vind in de meeste gevallen de originele japanse naam cooler dan de vertaling ervan. En als ze het toch vertalen of er een andere naam aan geven, ça va dan. Het is niet echt iets waar ik mij moet aan ergeren. Zolang ze maar niet beginnen met één of twee letters te veranderen, dan kun je toch beter de hele titel herstructureren.

[pietel]

Een goede titel is zowat het minst belangrijke aan een manga.
Zolang de cover er mooi uitziet met die titel erop, is alles in orde.

Een beetje de lading dekken kan geen kwaad. Het thema of de held in de titel, of een humoristische titel voor een komische serie, of iets dromerig voor een romantische serie.

[NeeNee]

Origineel & uniek
Origineel is altijd het beste. Ik hou niet echt van manga die een kopie zijn van andere voorafgaande reeksen. En ook de naam moet toch wel iets van originaliteit hebben.
Als je (zoals Neenee hierboven vernoemt) een serie bij een titel zoals Vampire hebt dan is het wel goed, maar er zijn er zoveel die dezelfde titel hebben. Dus kun je er best nog iets voor of achter plaatsen zoals bv. King, Prince, Night, enz. Er zijn zoveel mogelijkheden.

Maar die Vampire King/Prince/Night vind ik nu net zo irritant. Ik bedoel, kom op, kun je nu echt niets beter verzinnen? Er zijn toch ook wel woorden die nog niet doodgebruikt zijn.

Herkenbaar & gemakkelijk te onthouden
Van mangaserie met veel te moeilijk te onthouden titels is die ene serie (waarvan ik de naam toch nooit van kan onthouden) een heel goed voorbeeld: Kochira Katsushika-ku Kameari Kōen-mae Hashutsujo. Veel te lang dus. De bijnaam die ze ervoor geven is tenminste wel makkelijker om te onthouden: namelijk Kochikame. Toen ik een tijdje geleden naar de Gintama-anime keek kwam de bijnaam vaak aanbod & ik wist perfect over welke serie ze het hadden. De franse mangamart houdt zich meer & meer bezig zodat we tijdens een gesprek makkelijk over de verschillende reeksen kunnen praten.

Dat is inderdaad een vreselijk voorbeeld. Noem het dan gewoon Kochikame, dan vinden de mensen hem tenminste.

Universeel
Een titel vertalen moet voor mij niet echt. Ik vind in de meeste gevallen de originele japanse naam cooler dan de vertaling ervan. En als ze het toch vertalen of er een andere naam aan geven, ça va dan. Het is niet echt iets waar ik mij moet aan ergeren. Zolang ze maar niet beginnen met één of twee letters te veranderen, dan kun je toch beter de hele titel herstructureren.

Als de naam echt een betekenis heeft, dan vind ik het juist belangrijk dat die wel vertaald wordt, anders maak je de dingen gewoon nodeloos moeilijk. Maar dat hoort in het topic "Vertalen van titels".

Een goede titel is zowat het minst belangrijke aan een manga.
Zolang de cover er mooi uitziet met die titel erop, is alles in orde.

Een beetje de lading dekken kan geen kwaad. Het thema of de held in de titel, of een humoristische titel voor een komische serie, of iets dromerig voor een romantische serie.

Dat is in de veronderstelling dat mensen de cover überhaupt te zien krijgen.

Op websites en forums zie je vaak gewoon een lijst namen, zonder prentje of additionele uitleg. In dat geval ga ik dus eerder informatie opzoeken over een titel die cool, origineel & gemakkelijk is. Een minimum aan informatie helpt ook wel, al is het alleen maar om te weten over welk genre het gaat.

[Brook500]

Origineel & uniek
Origineel is altijd het beste. Ik hou niet echt van manga die een kopie zijn van andere voorafgaande reeksen. En ook de naam moet toch wel iets van originaliteit hebben.
Als je (zoals Neenee hierboven vernoemt) een serie bij een titel zoals Vampire hebt dan is het wel goed, maar er zijn er zoveel die dezelfde titel hebben. Dus kun je er best nog iets voor of achter plaatsen zoals bv. King, Prince, Night, enz. Er zijn zoveel mogelijkheden.

Maar die Vampire King/Prince/Night vind ik nu net zo irritant. Ik bedoel, kom op, kun je nu echt niets beter verzinnen? Er zijn toch ook wel woorden die nog niet doodgebruikt zijn.

Het was gewoon maar een voorbeeld hoor, Neenee. Ik heb voor dat soort dingen niet echt de nodige inspiratie om coolere titels te vinden.

Herkenbaar & gemakkelijk te onthouden
Van mangaserie met veel te moeilijk te onthouden titels is die ene serie (waarvan ik de naam toch nooit van kan onthouden) een heel goed voorbeeld: Kochira Katsushika-ku Kameari Kōen-mae Hashutsujo. Veel te lang dus. De bijnaam die ze ervoor geven is tenminste wel makkelijker om te onthouden: namelijk Kochikame. Toen ik een tijdje geleden naar de Gintama-anime keek kwam de bijnaam vaak aanbod & ik wist perfect over welke serie ze het hadden. De franse mangamart houdt zich meer & meer bezig zodat we tijdens een gesprek makkelijk over de verschillende reeksen kunnen praten.

Dat is inderdaad een vreselijk voorbeeld. Noem het dan gewoon Kochikame, dan vinden de mensen hem tenminste.

Tja, voor een japanner is dat niet zo moeilijk om uit te spreken natuurlijk. Als er een uitgever van Frankrijk of de VS deze serie zou uitgeven (wat mij zo verbazen omdat dit de langste serie ooit is) dan kunnen ze er beter Kochikame van maken want anders krijgen ze die lange titel nooit op de rug.

[Marv]

Een beetje de lading dekken kan geen kwaad. Het thema of de held in de titel, of een humoristische titel voor een komische serie, of iets dromerig voor een romantische serie.

Hier ga ik mee akkoord.

Ik zou overdrijven als ik zeg dat een titel de essentie of kern van een reeks zou moeten bevatten maar in simpelheid schuilt schoonheid. Beck, Naruto, One Piece,... Het kernidee van de reeks als titel, simpel en effectief. Korte titels van 1of 2 woorden blijven ook makkelijker hangen.
Bleach is dan weer het tegenovergestelde, een heel klein punt erbij sleuren om de titel te rechtvaardigen (Ichigo's haar) maar eigenlijk wou Kubo gewoon Nirvana eren. Is het een goede titel? Ik vind het goed klinken en het heeft zijn succes niet tegengehouden dus ja zeker.

Titels verzinnen zijn geen exacte wetenschap. Als iets goed klinkt, is het vaak al goed. De enige mannen die focussen op titels zijn de marketingmensen en laat dat nu net het minst interessante zijn aan de hele industrie imo.

Nummer 1, 2 en 5 vind ik wat dwaas, Neenee. Ik vind 3 en 4 dan veel belangrijker. Ik kan me ook niet voorstellen dat een reeks het succes ontglipt is doordat de titel te lang, moeilijk, saai,... was.

[NeeNee]

Ik zou overdrijven als ik zeg dat een titel de essentie of kern van een reeks zou moeten bevatten maar in simpelheid schuilt schoonheid. Beck, Naruto, One Piece,... Het kernidee van de reeks als titel, simpel en effectief. Korte titels van 1of 2 woorden blijven ook makkelijker hangen.
Bleach is dan weer het tegenovergestelde, een heel klein punt erbij sleuren om de titel te rechtvaardigen (Ichigo's haar) maar eigenlijk wou Kubo gewoon Nirvana eren. Is het een goede titel? Ik vind het goed klinken en het heeft zijn succes niet tegengehouden dus ja zeker.

Titels verzinnen zijn geen exacte wetenschap. Als iets goed klinkt, is het vaak al goed. De enige mannen die focussen op titels zijn de marketingmensen en laat dat nu net het minst interessante zijn aan de hele industrie imo.

Nummer 1, 2 en 5 vind ik wat dwaas, Neenee. Ik vind 3 en 4 dan veel belangrijker. Ik kan me ook niet voorstellen dat een reeks het succes ontglipt is doordat de titel te lang, moeilijk, saai,... was.

Nummer 1 lijkt mij anders behoorlijk essentieel. Bij de echt populaire titels maakt het misschien niet uit, maar de middenmoot moet zich onderscheiden in de winkel (of soms zelfs op een website), en aandacht trekken met de titel + cover is dan erg belangrijk. "Cool" is natuurlijk redelijk subjectief.

2 hangt dan weer heel erg samen met 3. Als een titel erg lijkt op bestaande titels, gaat de herkenbaarheid verloren. Wie weet nog het verschil tussen Vampire Knight, Vampire Night, Princess Knight, Knight Princess en Vampire Princess? Als je je niet op de een of andere manier weet te onderscheiden, zal het de bekendheid van de serie geen goed doen.

Nummer 5 is inderdaad minder belangrijk, daarom staat het ook laatste. Maar voor alle titels die je daar genoemd hebt gaat het wel op.

Je zegt dat je je niet kunt voorstellen dat een reeks het succes ontglipt is doordat de titel te lang, moeilijk, saai,... was, maar kun je mij drie voorbeelden noemen van internationaal bekende reeksen die aan minder dan drie van de criteria voldoen? De overgrote meerderheid volgt toch wel het patroon, zou ik zo zeggen...

[Marv]

The thing is...
Als je het uitvergroot naar boeken, merk je dat het er echt niet zo veel toe doet . Nu weet ik ook wel dat manga een jonger doelpubliek met andere focussen aantrekt maar ik wil graag geloven dat dat doelpubliek niet functioneel achterlijk is en de vergelijking kan doorstaan. Daarom dat ik niet echt akkoord ga met je stelling maar alleen maar omdat ik de beperking tot manga wat smallminded vind. Manga is even divers qua genres en ik verzeker je, de economische/historische/manual/... manga die ik al gezien heb, hadden saaie, lange, weinig opmerkelijke titels. Jij lijkt het alleen over de manga te hebben die op kinderen gericht is.

Anyway, al je punten zijn natuurlijk wel waar. Elk apart zijn ze zeker geldig maar als je een checklist gaat maken bij het bedenken van een titel, vergeet je wat er echt belangrijk is: het werk zelf. En een titel kan nooit zo belangrijk zijn dat er creatieve toegevingen worden gedaan om de commerciële kracht te verhogen.
Je voorbeelden zijn ook telkens maar geldig voor dat punt alleen. Vampire is idd niet uniek maar wel makkelijk te onthouden. Bobobobobo.. is wel uniek maar niet makkelijk te onthouden. Je lijst somt gewoon alle mogelijke criteria op en voldoen aan 3/5 als een succesvolle titel beschouwen is naast de kwestie.

[NeeNee]

Als je het uitvergroot naar boeken, merk je dat het er echt niet zo veel toe doet . Nu weet ik ook wel dat manga een jonger doelpubliek met andere focussen aantrekt maar ik wil graag geloven dat dat doelpubliek niet functioneel achterlijk is en de vergelijking kan doorstaan. Daarom dat ik niet echt akkoord ga met je stelling maar alleen maar omdat ik de beperking tot manga wat smallminded vind. Manga is even divers qua genres en ik verzeker je, de economische/historische/manual/... manga die ik al gezien heb, hadden saaie, lange, weinig opmerkelijke titels. Jij lijkt het alleen over de manga te hebben die op kinderen gericht is.

Nr. 1 geldt inderdaad vooral voor een jonger publiek, terwijl 4 misschien belangrijker is bij seinen. Economische/ historische/ manual/... manga vallen bij mij in een andere categorie omdat die een ander doel nastreven, namelijk het doorgeven van informatie. Ik had het wel degelijk over commerciële vrijetijdsmanga, de soort die mensen niet echt nodig hebben en waarbij je ze dus moet overtuigen om het toch te willen kopen.

Anyway, al je punten zijn natuurlijk wel waar. Elk apart zijn ze zeker geldig maar als je een checklist gaat maken bij het bedenken van een titel, vergeet je wat er echt belangrijk is: het werk zelf. En een titel kan nooit zo belangrijk zijn dat er creatieve toegevingen worden gedaan om de commerciële kracht te verhogen.

Ik herinner mij niet dat ik ooit gezegd heb dat de titel zo superbelangrijk is. Creatieve toegevingen? Waar heb je het over?

Dat neemt niet weg dat je best wel wat aandacht mag besteden aan het bedenken ervan, want het is toch het uithangbord van je serie.

Je voorbeelden zijn ook telkens maar geldig voor dat punt alleen. Vampire is idd niet uniek maar wel makkelijk te onthouden. Bobobobobo.. is wel uniek maar niet makkelijk te onthouden. Je lijst somt gewoon alle mogelijke criteria op en voldoen aan 3/5 als een succesvolle titel beschouwen is naast de kwestie.

Vampire en Bobobobobo.. zijn inderdaad voorbeelden die wel aan een deel van de criteria voldoen, maar die ik toch niet als geschikt beschouw omdat ze falen op het punt waar ik het op dat moment over heb (wat ik ook ongeveer letterlijk gezegd heb). De punten staan niet op zichzelf, ze vullen elkaar aan.

En hoezo is iets wat aan 3/5 van de criteria voldoet als een succesvolle titel beschouwen naast de kwestie? (Wat ik ook niet gezegd heb, trouwens. Ik zei dat het merendeel van de succesvolle reeksen aan de criteria voldoet, niet dat deze een titel automatisch goed maken.) Is bekijken hoe deze criteria een titel beter (kunnen) maken niet precies waarover we het hadden?

[Koen]

Het belang van een titel lijk me eerlijk gezegd nauwelijks te overschatten. Als je echt wilt inslaan als een bom heb je iets catchy, kort, universeel en goedbekkend nodig. Dragon Ball, Naruto, One Piece, Bleach, Slam Dunk,… Ze scoren allemaal hoog met een korte, catchy titel. De titel is uiteraard altijd het eerste waarmee je in aanraking komt. Voor je iets kent van het verhaal, de tekenstijl, zelfs de cover, heb je de titel al in je opgenomen. Cruciaal commercieel element met andere woorden.

Uiteraard heb je genres of doelgroepen waarvoor een titel minder belangrijk is. Maar dat zijn dan eerder nicheproducten waar de koper zich goed informeert en niet enkel afgaat op een titel of een cover of een slagzin. Maar manga is een massaproduct. De shonen, shojo en vele seinen zijn gewoon gemaakt om aan te slaan bij een groot publiek. En dat groot publiek wordt het makkelijkst veroverd met iets duidelijks.

Marv vergelijkt met boeken, maar daar bespeel je een ander doelpubliek. Een boek heeft een hogere prijs en gaat veel minder inspelen op een impulsaankoop. Zelfs een titel die je aandacht trekt ga je voor aankoop nog eens de achterkant lezen… 20 euro voor een boek spendeer je niet zomaar. Boeken zijn ook minder vaak opgebouwd als reeksen. Waardoor ze minder een hype moeten creëren. Naruto en One Piece verkochten bij hun eerste volume ook geen miljoenen exemplaren. Dat wordt stelselmatig opgebouwd, mede dankzij de catchy titel die goed bekt in de community. Lezen dat iemand Naruto cool vindt blijft langer hangen dan lezen dat iemand Octopuskop met Negen Vossenstaarten aanprijst.

Als je dan naar boekenrééksen kijkt, dan zie je dat ook daar korte titels voor de grootste hypes zorgen. Harry Potter, Twilight, Aspe… Groot publiek struikelt over moeilijke namen.

En als je dan in een niche gaat zoeken… Song of Fire and Ice. Als er één doelgroep is die niet valt over bombastische, lange, heroïsch klinkende titels dan zullen het wel de fantasyliefhebbers zijn… Maar wat zie je dan? Als ze uitbreiden naar het bredere televisiepubliek wordt de titel ingekort tot Game of Thrones.

Kortom, titel lijkt me cruciaal verkoopsargument. Shitty werk met goede titel zal geen succes oogsten, maar episch werk met slechte titel kan sputteren en middelmatig werk met goede titel kan onverwachts succes oogsten.

[Marv]

Marv vergelijkt met boeken, maar daar bespeel je een ander doelpubliek. Een boek heeft een hogere prijs en gaat veel minder inspelen op een impulsaankoop. Zelfs een titel die je aandacht trekt ga je voor aankoop nog eens de achterkant lezen… 20 euro voor een boek spendeer je niet zomaar. Boeken zijn ook minder vaak opgebouwd als reeksen. Waardoor ze minder een hype moeten creëren. Naruto en One Piece verkochten bij hun eerste volume ook geen miljoenen exemplaren. Dat wordt stelselmatig opgebouwd, mede dankzij de catchy titel die goed bekt in de community. Lezen dat iemand Naruto cool vindt blijft langer hangen dan lezen dat iemand Octopuskop met Negen Vossenstaarten aanprijst.

Als je dan naar boekenrééksen kijkt, dan zie je dat ook daar korte titels voor de grootste hypes zorgen. Harry Potter, Twilight, Aspe… Groot publiek struikelt over moeilijke namen.

En als je dan in een niche gaat zoeken… Song of Fire and Ice. Als er één doelgroep is die niet valt over bombastische, lange, heroïsch klinkende titels dan zullen het wel de fantasyliefhebbers zijn… Maar wat zie je dan? Als ze uitbreiden naar het bredere televisiepubliek wordt de titel ingekort tot Game of Thrones.

Kortom, titel lijkt me cruciaal verkoopsargument. Shitty werk met goede titel zal geen succes oogsten, maar episch werk met slechte titel kan sputteren en middelmatig werk met goede titel kan onverwachts succes oogsten.

Het vetgedrukte zal je gemakkelijkheidshalve wat simpel hebben uitgedrukt maar dit is net hetgene waar ik niet mee akkoord ga. Puur eigen mening natuurlijk maar tis nogal deprimerend om te denken dat zoiets echt goede manga zou kunnen remmen.
Wat betreft boeken, heb je helemaal gelijk. TIs niet zozeer het doelpubliek als de natuur van de aankoop zelf die het anders maakt.

Het enige waar ik het echt mee eens kan zijn, is dat een korte titel veel beter is dan een lange. Of het nu uniek is of universeel, maakt niet zo veel uit denk ik. Die dingen helpen misschien wel zoals Neenee zegt.

@ Neenee:
Als je het over shounen/shoujo/seinen hebt, zeg dat dan ook. En economische/historische/... manga zijn er niet alleen maar om informatie door te geven, dan kun je evengoed een boek lezen. Ze proberen net die saaie materie op een andere manier te brengen, vaak met personages en hun eigen verhaallijnen naast de materie zelf. Zo heb ik er toch een paar gelezen.

Tuurlijk mag je wat tijd besteden aan de titel, ik wil het belang ervan ook niet minimaliseren maar het leek me dat je een lijstje opstelde in de trant van "criteria voor een goede titel". En dat vond ik wat limiterend, hence de creatieve toegevingen. Ik moest onmiddellijk denken aan een editor die tegen de schrijver zegt dat ie van "the mystery of the canyon ruby" beter "tom buckle en the canyon ruby" zou maken omdat het de formule van Harry Potter imiteert. Beetje random voorbeeld maar je snapt mijn punt hoop ik? Zal je verkeerd begrepen hebben waarschijnlijk.

[Koen]

tis nogal deprimerend om te denken dat zoiets echt goede manga zou kunnen remmen.

Uiteraard heb ik niet gezegd dat ik dat leuk of goed vind. En dat is idd slechts een fingerspitzengefühl waar ik geen bewijzen van kan voorleggen.

Ik merk wel bepaalde tendenzen bij het aantal hits dat recensies hier op de site krijgen, maar daar is niet altijd een lijn in te trekken. Franse titels hebben vaak beduidend minder hits, maar is dat een teken dat je titels beter niet vertaalt, of wijst dat er gewoon op dat we hier nu eenmaal op een niet-Franse site zitten En dan nog heb je uitzonderingen zoals Vacances de Jésus & Bouddha die enorm vaak gelezen werd op de site, ondanks de Franse titel.

[Weertangel]

Ik vind dit een enorm intersante discussie, al heb ik niets toe te voegen sinds het al gezegt is.
Trouwens, wat boektitels betreft, je moet niet alleen naar de titels van series kijken maar ook naar die van de delen zelf, zul je zien dat die meestal uit 1 woord bestaan, zoals bij de meeste delen uit de Poort Des Doods serie.

[Marv]

Franse titels spreken mij onbewust misschien minder aan ja. Normaal?
Ik vraag me af of een titel als Hyougemono hier zou kunnen werken? Tis kort, uniek en herkenbaar maar gaat de vreemde taal daar het succes beperken? Je zou al een heel andere titel moeten bedenken want makkelijk te vertalen is het niet. Naruto is makkelijker te onthouden maar het blijft evengoed een Japans woord maar die was wel makkelijk te onthouden.
Ook, zou Saint Young Men niet commercieel beter geweest zijn dan Vacances de Jesus & Bouddha. Zeg dat het in Amerika populair zou zijn, dan gaan de mensen die naam mss oppikken en checken. Als ze de link tussen SYM en VDJ&B niet leggen, is dat ook spijtig he. (om naar Neenee's 5de punt te verwijzen).